
اویل پمپ رنو مگان ۱۶۰۰ ال ۹۰ ساندرو
اویل پمپ چیست؟
اویل پمپ (Oil Pump) یک قطعه حیاتی در سیستم روغنکاری موتور است که وظیفه اصلی آن پمپاژ روغن موتور به تمام قسمتهای متحرک موتور است. این قطعه به موتور کمک میکند تا روغن بهدرستی گردش کرده و قسمتهای مختلف مانند سیلندرها، پیستونها، سوپاپها و دیگر اجزای متحرک موتور روانکاری شوند.
روغن موتور به عنوان یک ماده روانکننده، علاوه بر جلوگیری از سایش قطعات، به عنوان خنککننده نیز عمل میکند. پمپاژ این روغن به طور مداوم برای حفظ عملکرد بهینه موتور بسیار مهم است.
ساختار و اجزای اویل پمپ
اویل پمپ از چند بخش اصلی تشکیل شده است:
-
چرخ دندهها (Gears):
-
این قسمتها وظیفه پمپاژ روغن را انجام میدهند. اغلب، اویل پمپها به دو نوع دندانهای (Gear) تقسیم میشوند:
-
چرخ دنده داخلی (Internal Gear Pump): در این نوع، یک دندانه در داخل دندانه دیگر حرکت میکند.
-
چرخ دنده خارجی (External Gear Pump): در این نوع، دو چرخ دنده خارجی در کنار هم قرار دارند و روغن را پمپاژ میکنند.
-
-
-
پوسته (Housing):
-
این قسمت بهطور معمول از آلومینیوم یا فولاد ساخته شده و چرخ دندهها را در خود جای میدهد. پوسته بهطور معمول درون موتور قرار میگیرد.
-
-
شافت (Shaft):
-
شافت معمولاً از طریق پولی یا چرخدنده متصل به موتور به حرکت در میآید و انرژی مکانیکی را به اویل پمپ منتقل میکند.
-
-
سوپاپها (Relief Valve):
-
این سوپاپها برای تنظیم فشار روغن طراحی شدهاند. اگر فشار روغن از حد مجاز بالاتر رود، سوپاپها باز شده و روغن اضافی به مخزن برگشت میکند تا فشار در حد مطلوب باقی بماند.
-
-
فیلتر (Filter Screen):
-
بعضی از پمپها دارای فیلترهایی هستند که برای جلوگیری از ورود ذرات معلق به داخل پمپ و سیستم روغنکاری عمل میکنند.
-
عملکرد اویل پمپ
-
پمپاژ روغن:
-
اویل پمپ معمولاً از حرکت چرخ دندهها یا پروانهها برای کشیدن روغن از کارتل و پمپاژ آن به داخل موتور استفاده میکند. روغن پس از ورود به پمپ، تحت فشار قرار میگیرد و سپس به کانالهای مختلف موتور هدایت میشود.
-
-
حفظ فشار روغن:
-
فشار روغن در سیستم موتور باید به میزان مشخصی باشد تا روغن به درستی به اجزای موتور برسد. اویل پمپ این فشار را تنظیم میکند. در صورت کاهش فشار روغن، پمپ تلاش میکند که آن را به حالت طبیعی بازگرداند.
-
-
کمک به خنکسازی موتور:
-
در فرآیند روغنکاری، روغن نه تنها قطعات را روان میکند، بلکه بهعنوان یک سیستم خنککننده نیز عمل میکند. حرکت روغن در داخل موتور موجب انتقال گرما به مخزن روغن میشود.
-
-
حفاظت از موتور:
-
بدون اویل پمپ، موتور بهسرعت دچار سایش میشود، زیرا قطعات فلزی بدون روغن به هم مالیده شده و آسیب میبینند. پمپ، بهویژه در دورهای بالا، باید بتواند بهطور مداوم روغن را به بخشهای مختلف موتور برساند.
-
انواع اویل پمپها
-
پمپ دندانهای (Gear Pump):
-
این نوع پمپها بیشترین کاربرد را در موتورها دارند و معمولاً یا چرخ دندههای داخلی یا خارجی دارند. پمپهای دندانهای معمولاً فشار بسیار خوبی ایجاد میکنند و میتوانند بهراحتی روغن را از سطح پایین به بخشهای بالای موتور منتقل کنند.
-
-
پمپ چرخشی (Rotary Pump):
-
در این نوع پمپ، چرخشی در کار است که روغن را از طریق یک کانال پیچیده به بیرون هدایت میکند. این نوع پمپها معمولاً در موتورهای سبکتر یا موتورهایی با نیاز به فشار کمتر استفاده میشوند.
-
-
پمپ دندهای دوگانه (Dual Gear Pump):
-
این نوع پمپ از دو چرخ دنده با اندازههای مختلف استفاده میکند و میتواند فشار و حجم بیشتری از روغن را منتقل کند. این نوع پمپها بهطور معمول در خودروهای سنگینتر یا موتورهای با قدرت بالاتر استفاده میشوند.
-
اهمیت اویل پمپ در موتور
-
کاهش سایش:
-
روغن وظیفه کاهش اصطکاک و سایش بین قطعات متحرک موتور را بر عهده دارد. اویل پمپ با پمپاژ مداوم روغن، این کار را بهطور مؤثر انجام میدهد.
-
-
طول عمر موتور:
-
اگر روغن موتور بهدرستی پمپاژ نشود، قطعات در معرض گرما و سایش بیش از حد قرار میگیرند که میتواند به موتور آسیب برساند. بنابراین، اویل پمپ به افزایش طول عمر موتور کمک میکند.
-
-
مدیریت دمای موتور:
-
بهعلاوه، روغن موتور بهعنوان یک سیستم خنککننده عمل میکند و دمای موتور را در حالت مناسب نگه میدارد.
-
-
پایداری در شرایط سخت:
-
اویل پمپ باید توانایی پمپاژ روغن را در شرایط مختلف، از جمله در دماهای پایین یا بالا، داشته باشد. برخی از مدلها میتوانند تا دماهای بسیار بالا یا فشارهای بالا نیز روغن را بهطور مؤثر پمپاژ کنند.
-
علائم خرابی اویل پمپ
اگر اویل پمپ دچار مشکل شود، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
-
کاهش فشار روغن: چراغ فشار روغن در داشبورد روشن میشود.
-
صداهای غیرعادی از موتور: خشخش یا صدای ناشی از سایش قطعات به دلیل عدم وجود روغن کافی.
-
گرمای بیش از حد موتور: زیرا روغن نمیتواند بهطور مؤثر گرما را از موتور دفع کند.
-
دود آبی از اگزوز: این میتواند نشانهای از آسیب موتور باشد که ناشی از کمبود روغن است.
در صورتی که اویل پمپ دچار خرابی شود، موتور ممکن است به سرعت آسیب ببیند، بنابراین توصیه میشود که در صورت مشاهده هر یک از این علائم، فورا به تعمیرگاه مراجعه کنید.
جمعبندی
اویل پمپ قلب سیستم روغنکاری موتور است و نقش بسیار حیاتی در عملکرد صحیح موتور دارد. بدون آن، موتور دچار آسیب جدی خواهد شد. بنابراین، نظارت بر عملکرد اویل پمپ و توجه به نشانههای خرابی آن برای حفظ سلامت موتور ضروری است.